Hệ thống bôi trơn động cơ là một phần quan trọng không thể thiếu trên ô tô. Nếu bạn muốn hiểu rõ hơn về hệ thống này, hãy cùng tôi khám phá nguyên lý hoạt động và tác dụng của nó.
Hệ thống bôi trơn là gì?
Hệ thống bôi trơn là một hệ thống có nhiệm vụ vận chuyển chất bôi trơn đến các chi tiết trong động cơ xe. Chất bôi trơn thường là dầu khoáng hoặc dầu nhớt tổng hợp, có độ nhớt thích hợp. Đảm bảo hoạt động ổn định của hệ thống này giúp chất bôi trơn được phân phối đều và đạt các chi tiết cần thiết bên trong động cơ.
Hệ thống bôi trơn là một phần không thể thiếu trên ô tô. Nếu hệ thống này không hoạt động hoặc bị hư hỏng, sẽ gây ra nhiều vấn đề nghiêm trọng cho động cơ. Ví dụ, động cơ có thể quá nhiệt, máy bị kẹt hoặc mòn một cách nghiêm trọng. Điều này dẫn đến việc hao mòn và giảm tuổi thọ của động cơ.
Hệ thống bôi trơn được ứng dụng trong ngành sản xuất ô tô
Cấu tạo cơ bản của hệ thống bôi trơn
Hệ thống bôi trơn bao gồm các thành phần chính sau:
Bơm dầu
Bơm dầu là bộ phận cung cấp dầu đến các bề mặt cần bôi trơn bên trong động cơ. Trong quá trình hoạt động, các cặn bẩn có thể tạo ra tắc nghẽn trong bơm dầu. Khi điều này xảy ra, các bộ phận trong động cơ sẽ không được bôi trơn đầy đủ, gây hư hỏng nghiêm trọng, thậm chí làm cản trở hoàn toàn chuyển động của động cơ. Vì vậy, người dùng cần lưu ý thay bộ lọc và dầu nhớt định kỳ.
Bộ lọc dầu
Dầu động cơ sau thời gian sử dụng sẽ nhiễm bẩn do các cặn bẩn (như kim loại mài mòn, tro than...) phát sinh trong quá trình hoạt động. Bộ lọc dầu có nhiệm vụ làm sạch dầu từ bơm dầu trước khi cung cấp đến bề mặt các chi tiết cần bôi trơn. Bộ lọc dầu được lắp đặt tại các vị trí nhất định trên hệ thống bôi trơn.
Két làm mát dầu
Một số loại xe được trang bị két làm mát dầu để làm mát dầu động cơ. Điều này giúp duy trì dầu động cơ ở nhiệt độ làm việc thích hợp.
Sơ đồ cấu tạo hệ thống bôi trơn xe ô tô
Nguyên lý hoạt động của hệ thống bôi trơn
Khi động cơ hoạt động, dầu bôi trơn từ đáy các-te sẽ được bơm và vận chuyển đến bộ lọc dầu. Từ đó, dầu sẽ được cung cấp đến các chi tiết cần được bôi trơn như piston, xi lanh, trục cam, nắp máy, con đội... Ngoài ra, dầu cũng được cung cấp đến các hệ thống sử dụng áp suất dầu để hoạt động như hệ thống điều khiển pha phối khí (VVT-i)... Cuối cùng, dầu sẽ trở về đáy các-te để sử dụng lại.
Nguyên lý làm việc của hệ thống này là lưu thông tuần hoàn và đều đặn của chất bôi trơn qua các bộ phận. Điều này đảm bảo các chi tiết của động cơ được bôi trơn đầy đủ và hoạt động ổn định hơn.
Nguyên lý làm việc của hệ thống bôi trơn
Công dụng của hệ thống bôi trơn
Dưới đây là các công dụng cụ thể của hệ thống bôi trơn trên ô tô:
- Bôi trơn các bề mặt chuyển động để giảm ma sát.
- Làm sạch các bề mặt chuyển động khỏi cặn bẩn để giảm mài mòn.
- Tản nhiệt và làm mát các chi tiết.
- Chống oxy hóa và bảo vệ bề mặt các chi tiết.
- Góp phần bảo kín buồng đốt khi động cơ hoạt động.
Dầu bôi trơn giúp làm mát và hạn chế ma sát giữa các chi tiết máy
Các phương pháp bôi trơn động cơ ô tô
Ở mỗi loại động cơ sẽ có những phương pháp bôi trơn khác nhau. Dưới đây là một số phương pháp bôi trơn thông dụng:
Phương pháp bôi trơn bằng vung té dầu
Phương pháp này sử dụng chuyển động của các chi tiết (như trục khuỷu, thanh truyền, bánh răng...) để vung té dầu lên các bề mặt cần bôi trơn. Phương pháp này đơn giản nhưng không hiệu quả cho các chi tiết ở xa hoặc trên cao.
Phương pháp bôi trơn hỗn hợp
Phương pháp này kết hợp bôi trơn cưỡng bức và bôi trơn vung té dầu. Đây là phương pháp áp dụng cho hầu hết các động cơ ô tô.
Hệ thống bôi trơn cưỡng bức
Hệ thống này sử dụng bơm dầu để cung cấp dầu đến các chi tiết cần bôi trơn. Ngoài ra, hệ thống này còn có các bộ phận riêng biệt để đảm bảo chất lượng bôi trơn và ổn định. Phương pháp này được sử dụng trong hầu hết các dòng xe ô tô.
Bôi trơn bằng dầu pha vào nhiên liệu
Với phương pháp này, dầu được pha vào nhiên liệu xăng với tỷ lệ nhất định (1/20 hoặc 1/50). Dầu được pha vào xăng để khi nạp vào buồng đốt, dầu sẽ đọng lên bề mặt các chi tiết và bôi trơn trực tiếp. Phương pháp này đơn giản nhưng hiệu quả bôi trơn thấp và thường chỉ được sử dụng cho các động cơ 2 kỳ nhỏ.
Các phương pháp bôi trơn động cơ ô tô
Khi nào cần bảo dưỡng hệ thống bôi trơn?
Việc bảo dưỡng hệ thống bôi trơn là rất quan trọng và nên được thực hiện định kỳ.
Mục đích bảo dưỡng
Quá trình bảo dưỡng đảm bảo hệ thống bôi trơn luôn hoạt động ổn định và kéo dài tuổi thọ của động cơ. Trong quá trình bảo dưỡng, các kỹ thuật viên sẽ kiểm tra số lượng và chất lượng dầu bôi trơn, vệ sinh hoặc thay thế các hạng mục hao mòn như dầu và bộ lọc dầu, cũng như khắc phục những hư hỏng phát sinh để đưa hệ thống về trạng thái hoạt động tốt nhất.
Thời gian bảo dưỡng
Thời gian bảo dưỡng hệ thống bôi trơn phụ thuộc vào từng loại xe và điều kiện sử dụng (thường là từ 5.000 - 10.000 km hoặc 6 - 12 tháng). Hãy tham khảo thông tin trong "Hướng dẫn sử dụng xe" hoặc liên hệ với các Đại lý ủy quyền của Toyota Việt Nam để biết thông tin chi tiết.
Người dùng nên thực hiện bảo dưỡng định kỳ
Các hư hỏng thường gặp ở hệ thống bôi trơn
Trong quá trình sử dụng, hệ thống bôi trơn có thể gặp phải những hư hỏng sau:
- Tiêu thụ dầu quá mức: Có thể do rò rỉ dầu hoặc dầu bôi trơn đi vào buồng đốt và bị đốt cháy, gây mất dầu.
- Áp suất dầu thấp: Có nhiều nguyên nhân gây ra áp suất dầu thấp, bao gồm dầu bôi trơn loãng, bơm dầu hư hỏng, đường dẫn dầu bị tắc nghẽn.
- Áp suất dầu cao: Có thể do hư hỏng liên quan đến van an toàn của bộ lọc dầu hoặc tắc nghẽn trên đường dầu của hệ thống.
Khi gặp các vấn đề như trên, người dùng cần liên hệ và đưa xe đến các Đại lý ủy quyền của Toyota Việt Nam để kiểm tra và sửa chữa nếu cần thiết, tránh gây hư hỏng trong quá trình vận hành xe.
Đặc biệt, để đảm bảo quá trình bảo dưỡng và sửa chữa diễn ra nhanh chóng và hiệu quả, bạn có thể tham khảo và đặt lịch dịch vụ bảo dưỡng nhanh tại Toyota. Thời gian chờ đợi tại trạm bảo dưỡng chỉ khoảng 60 phút, giảm so với 2 - 3 tiếng trong dịch vụ bảo dưỡng thông thường.
Ngoài ra, để biết thêm thông tin về danh sách xe Toyota hiện đại và mới nhất, bạn có thể liên hệ hotline 18001524 để được tư vấn và đăng ký lái thử.
>>> Xem thêm:
- Bao lâu nên thay dầu và cách chọn dầu động cơ ô tô
- Động cơ đốt trong là gì? Cấu tạo, phân loại và ứng dụng trong xe ô tô
- Nước làm mát ô tô bao lâu phải thay? Cách kiểm tra và thay nước đúng cách
Tag: cầu xe, hệ thống phun xăng điện tử, cảm biến lưu lượng khí nạp, thước lái ô tô, két nước ô tô, momen xoắn, ắc quy ô tô, mã lực, áp suất lốp, phanh tang trống, hệ thống treo trên ô tô, dây curoa, adaptive cruise control, cruise control
Khám phá thêm về Toyota tại:
- Youtube
