Trong quá khứ, chúng ta thường nghe câu "rượu đầy trà vơi", với ý nghĩa rằng khi rót rượu, phải rót đầy, còn rót trà thì chỉ cần bảy, tám phần là đủ. Câu này nghe qua có vẻ đơn giản, nhưng không phải ai cũng hiểu lý do tại sao lại như vậy...
Cho đến một ngày, khi tôi ngồi uống trà cùng một người bạn thân là tinh hoa trong nghệ thuật trà, người bạn ấy vừa rót trà vừa chia sẻ: "Xưa nay, trà chỉ cần rót đầy bảy phần, ba phần còn lại là nhân nghĩa".
Trong việc châm trà hoặc rót rượu cho khách, nên đầy bảy, tám chén. Điều này ám chỉ chủ nhà phải trân trọng khi dùng trà để mời khách, không nên đổ trà ra quá nhiều. Có nhiều giải thích cho việc này, dưới đây là một số tổng kết.
1. Tránh việc làm đau bảo vệ khách hoặc làm đổ nước trà lên bàn hoặc áo quần của khách.
2. Thưởng trà cần thưởng thức từ từ, một bình trà trung bình có thể uống vài chén, vì vậy không cần phải rót một cốc trà quá đầy.
3. Trong quá trình thưởng trà, không chỉ uống trà, mà còn cần nhìn màu sắc của nước trà, ngửi hương vị của trà. Nước trà quá đầy sẽ gây khó khăn trong việc đánh giá.
4. Châm trà đầy bảy phần, lưu lại ba phần là nhân nghĩa. Có một câu nói: "Quân tử chi giao nhạt như nước", chỉ một tách trà vơi, từ từ nhấm nháp từng ngụm nhỏ, mới có thể cảm nhận được tình cảm ấm lạnh.
5. Châm trà chỉ cần tới bảy phần, như vậy từ phần nước tới miệng chén trà sẽ có một khoảng trống, nước trà thanh tao sẽ thấm đượm hương thơm không dễ dàng bị mất, và trước khi uống, ta có thể ngửi thấy được hương trà nồng thắm khó phai.
Bảy phần đại diện cho sự cân nhắc, đây là một cách giữ một sự cân đối trong cuộc sống. Đối với công việc, ta phải làm mọi việc một cách đúng mực, trong cuộc sống, ta cần biết giới hạn và có mức độ trong việc nói chuyện, đối xử với người khác, ta cần có lòng bao dung, và trong các cuộc xử thế, ta cần chân thành và nỗ lực.
Châm trà đầy bảy phần nhắc nhở chúng ta, dù làm người hay làm việc, chúng ta cần khiêm tốn và cẩn thận, không tự cao tự đại, không nóng nảy, không ham muốn thể hiện bản thân, và cần biết khiêm tốn và giản dị. Vì "tự mãn sẽ gây hại, còn khiêm nhường sẽ nhận được lợi ích".
Hãy lưu giữ một chút tình nghĩa, một chút dư thừa, đừng để bản thân mình sống mệt mỏi. Trong cuộc sống, ta không thể quá khắc nghiệt, trong việc nói chuyện, ta không thể nói tận và nói hết. Ta phải hiểu rằng, vì bản thân và vì người khác, chúng ta cần nhường bước và để lại một con đường lùi, và hiểu rằng "nước đầy sẽ tràn, trăng tròn sẽ khuyết".
Cuộc sống giống như một cốc trà, những khó khăn và đau khổ chỉ kéo dài trong một khoảnh khắc, như vị đắng của ngụm trà đầu tiên.
Công danh và lợi lộc chỉ như những gợn mây bay qua, không nên vì lòng tham mà đánh mất cuộc sống. Nhân sinh thật sự cũng tương tự như một tách trà, trong sáng và đắng chát mới là tốt nhất.
Nhân sinh cũng không khác biệt nhiều so với việc thưởng trà. Nếu chỉ nhấp một ngụm đầu tiên, vị đắng sẽ tràn ngập tâm trí. Nhưng khi thưởng thức toàn bộ tách trà, ta sẽ cảm nhận được hương vị trong trẻo thấm đượm lên từng chiếc môi.
Đời người giống như một cốc trà, khó khăn và đau khổ chỉ kéo dài trong một khoảnh khắc, như vị đắng của ngụm trà đầu tiên.
Tuệ Tâm
