Van bướm vô lăng là một loại van bướm phổ biến được sử dụng trong nhiều ngành công nghiệp hiện nay. Với cách vận hành dễ dàng bằng tay quay, loại van này có ưu điểm về tính đơn giản và giá thành tương đối rẻ.
1. Tên tiếng anh của van bướm vô lăng là gì?
Loại van này có tên tiếng Anh là "Gear Butterfly Valve" hoặc tên đầy đủ hơn là "Gear Operator Butterfly Valve". Van bướm vô lăng là dòng van bướm đơn giản nhất, dễ sử dụng và có giá thành tương đối rẻ.
2. Hình dạng của van bướm vô lăng như thế nào?
Van bướm vô lăng có hình dạng đặc trưng với vô lăng "tay quay" nằm vuông góc với hướng dòng chảy. Tùy theo kiểu kết nối mà thân van có hình dạng đôi chút khác nhau, nhưng vẫn giữ được đặc điểm của một chiếc van bướm vô lăng. Thân van bướm phía dưới để lộ hình dạng đĩa van dạng cánh bướm.
3. Cấu tạo của van bướm vô lăng
Van bướm vô lăng có một số chủng loại khác nhau, nhưng về cơ bản, tất cả các loại van này vẫn có những đặc điểm chung về cấu tạo.
➀ Tay quay - Gear
Hộp bánh răng "Gear" cùng với tay quay của van bướm, được lắp cố định với trục van, nằm trên mặt bích cổ van. Mặt trên của tay quay thường được gắn thêm mũi tên chỉ hướng đóng mở van.
➁ Thân van bướm - Body
Thân van là bộ phận quan trọng để liên kết các bộ phận như đĩa van, trục và bộ phận chuyển động để tạo thành một chiếc van bướm hoàn thiện. Thường được làm từ các vật liệu chống chọi với tác động của thời tiết và môi trường.
➂ Đĩa van bướm - Disc
Đĩa van có hình dạng cánh bướm, tạo nên tên gọi "van bướm". Đĩa van có thể được chế tạo từ nhiều vật liệu khác nhau, phụ thuộc vào mục đích sử dụng và loại chất lỏng chảy trong van.
➃ Trục van - Stem
Trục van có nhiệm vụ truyền momen xoắn từ tay quay tới cánh van, đảm bảo cánh van xoay cùng góc độ với góc quay của tay quay. Trục van cũng được làm từ các vật liệu khác nhau, tùy thuộc vào môi chất và áp suất dòng chảy.
➄ Vòng làm kín - Gasket
Vòng làm kín được sử dụng để đảm bảo không có rò rỉ lưu chất khi van ở trạng thái đóng hoàn toàn. Thông qua việc tiếp xúc toàn bộ chu vi của cánh van với mặt trong của vòng làm kín, tạo thành vòng tròn kín lưu chất.
4. Nguyên lý hoạt động của van bướm vô lăng
Van bướm vô lăng hoạt động bằng cách tay quay van, tạo chuyển động quay. Bằng hộp số gắn trên van, chuyển động quay này sẽ tạo ra chuyển động xoay của trục van, từ đó làm cánh van xoay quanh trục của nó.
5. Phân loại van bướm vô lăng
Van bướm vô lăng có nhiều chủng loại khác nhau, được phân loại dựa trên kiểu kết nối, vật liệu và xuất xứ.
➀ Phân loại theo kiểu kết nối
- Van bướm vô lăng kiểu kẹp (Wafer Type Gear Operation Butterfly Valve): Kết nối đơn giản với 2 vị trí xỏ bu lông để cố định van.
- Van bướm vô lăng kiểu tai bích rút gọn (Semi Lug Type Gear Operation Butterfly Valve): Có 4 vị trí để xỏ bu lông và cố định van với mặt bích.
- Van bướm vô lăng kiểu tai bích (Valve Lug Type Gear Operation Butterfly Valve): Yêu cầu tính chính xác cao trong lắp đặt và có khả năng kín lưu chất tốt hơn.
- Van bướm vô lăng kiểu 2 mặt bích (Double Flanged Type Gear Operation Butterfly Valve): Yêu cầu mức độ chính xác cao nhất trong lắp đặt và có khả năng kín lưu chất cao nhất.
➁ Phân loại theo vật liệu
- Van bướm vô lăng gang
- Van bướm vô lăng inox
- Van bướm vô lăng thép
- Van bướm vô lăng nhựa
➂ Phân loại theo xuất xứ
- Van bướm vô lăng Nhật Bản
- Van bướm vô lăng Malaysia
- Van bướm vô lăng Italya
- Van bướm vô lăng Hàn Quốc
- Van bướm vô lăng Đài Loan
- Van bướm vô lăng Việt Nam
6. Ưu nhược điểm của van bướm vô lăng
➀ Ưu điểm của van bướm vô lăng
- Kích thước nhỏ gọn và trọng lượng nhẹ
- Giá thành rẻ
- Sử dụng được cho đa dạng môi trường
- Lắp đặt đơn giản, dễ dàng vận hành
- Có thể thay thế, sửa chữa từng chi tiết riêng biệt
- Tính lắp lẫn giữa các tiêu chuẩn
➁ Nhược điểm của van bướm vô lăng
- Giảm lưu tốc dòng chất lỏng khi chảy qua van
- Kích thước van giới hạn
- Khó ứng dụng với các dòng lưu chất có nhiệt độ và áp suất cao
- Độ bền sử dụng không cao bằng các loại van khác cùng vật liệu
- Quá trình vận hành tốn thời gian và đòi hỏi lực vận hành lớn
7. Ứng dụng của van bướm vô lăng
Van bướm vô lăng được sử dụng trong nhiều ngành công nghiệp và các hệ thống như:
- Hệ thống cấp thoát nước
- Hệ thống ống dẫn dầu
- Hệ thống cấp nhiên liệu trên tàu biển
- Hệ thống xử lý nước thải
- Hệ thống nhà máy thủy điện
- Các hệ thống công trình cấp nước
8. Hướng dẫn lắp đặt van bướm vô lăng
Khi lắp đặt van bướm vô lăng, cần tuân thủ các khuyến cáo sau:
- Đặt van cách xa cửa ra cửa bơm ly tâm
- Đặt van cách xa vị trí nối phụ kiện với ống ít nhất 5 lần đường kính ống
- Đặt van cách xa van điều khiển hoặc van chặn khác ít nhất 5 lần đường kính ống
9. Hình ảnh thực tế của van bướm vô lăng
Dưới đây là một số hình ảnh thực tế của van bướm vô lăng trong kho và trong các ứng dụng khác nhau:
Với những ưu điểm và ứng dụng đa dạng, van bướm vô lăng là một lựa chọn phổ biến trong các hệ thống công nghiệp và hệ thống cấp nước.
